Бобохон, Бобосултон (1582 йил вафот этган) – Туркистон ва Тошкент ҳокими (1579 йилдан). Наврўз Аҳмадхон (Бароқхон) ўғли, Абдуллахон II нинг ашаддий рақиби. Отаси Бароқхон вафотидан сўнг (1556 йил) Гадой султон билан Самарқанд ҳокими бўлган. Ўша даврда Тошкентга Дарвешхон ҳоким эди. Бухоро билан сулҳ тузган Дарвешхонни зиндонбанд (1574 йил) қилиб, Тошкентни идора этган. Бобохон Самарқандга 30 минг кишилик қўшин жўнатган, бироқ …
Батафсил »Турк султони, рус императори ва Буюк Британия бош вазири билан кўришган тошкентлик қози
Тарихимизда биз билмаган қозилардан яна бири Саид Ёқубхон тўра Саид Низомиддин ўғлидир. Саид Ёқубхон тўра 1823 йилда Тошкентда туғилган, аввал мадрасада мударрис, кейин қози ва қози-ул қуззот (қозиларнинг раҳбари, Олий судья деган маъноларни билдиради) лавозимларида ишлаган, нақиб унвонига эга бўлган. Саид Ёқубхон тўра Қўқон хонлиги ва Ёқуббек Бадавлатнинг “Еттишаҳар” давлати тарихида муҳим ўринга эга шахс ҳисобланади. Қўқон хонлиги тарихида элчиликка …
Батафсил »Сулола. Долимовлар шажараси. “Укангга яхшироқ ўргатсанг бўлмайдими?..”
Ўтган асрнинг 40-50-йиллари бошларида Сағбондаги Долимбекнинг кичкина ҳовлисида тўрт нафар олий маълумотли доктор-шифокор яшар эди. Улар: Зиёдбек, Султонбек амакиларим, Жўрахон келинойим (Султонбек амакимнинг хотинлари) ва Фотима аммам. Ўзбекнинг оиласи катта, боласи кўп, эски шаҳарда аҳоли зич, тиббий хизмат ночор аҳволда – шўролар даврида ҳамма соҳада ҳам шаҳарнинг ўзбеклар яшайдиган қисмида аҳвол шундай эди. Шунинг учун узоқ-яқин маҳаллалардан нажот сўраб келувчилар …
Батафсил »Этногенез узбекского народа в период Тюркского каганата
Народ, давший название нашему государству и издавна проживающий на данной территории – это узбеки. В основе формирования узбекского народа лежит длительный исторический процесс. Первым этническим пластом, вошедшим в состав узбекской народности, было древнее население края — согдийцы, бактрийцы, хорезмийцы, кангюйцы, а также широко расселившиеся по территории Средней Азии представители крупнейших кочевых империй –кушаны, древние хунны, эфталиты. Эти племена являются историческими …
Батафсил »Турди тўқсабо – озодлик курашчиси
Ҳеч кимга сир эмас, юртимиз ҳудудида миллий озодлик курашига бошчилик қилган Мадаминбек, Шермуҳаммадбек, Абдужаббор махдум каби ўнлаб қўрбошиларни ҳисобга олмаганда, биргина Қашқа воҳасида ҳаракат қилган Турди тўқсабо, Гул оқсоқол, Даврон оқсоқол, мулла Жума, Эшонқул Турсун, Жума қоровулбеги, Шерқул, Саидхўжа, Чори ясовулбоши, Бўри тўқсабо, Шараф ўзбек, Баҳромбек, Хўжамқул ва бошқа қўрбошилар ҳақида деярли билмасдик. Билганларимиз ҳам элас-элас гап-сўзлар эди. Қуйида улардан …
Батафсил »Бухоро амири Музаффархонга унинг амалдори Усмонбек тўқсабо нега хиёнат қилди?
Ёхуд Усмонбек тўқсабонинг жангдаги жумбоқли чекиниши ҳақида Барча бухороликларни даҳшатга солган бу воқеа 1866 йилнинг муборак Ражаб ойи олтинчи тунида содир бўлди. Тун яримлаб қолганида осмон гумбазидаги барча юлдузлар оловли дум ҳосил қилганича ерга тутдек тўкила бошлади. Юлдузлар ёмғири тонггача давом этиб, бомдод намозини ўқиш учун уйғонган бухороликларнинг кўнглига ғулғула солди. Зероки, Қуръони Каримнинг Таквир сурасида “қуёшнинг ўралиб нурсизланиб қолиши, …
Батафсил »«Абдухолиқ Ғиждувоний ва Баҳоуддин Нақшбанд мақбараларини зиёрат қилишни тўхтатиш учун маҳаллий органлар орқали барча чоралар кўрилсин»
Узоқ ўтмишда, Совет ҳокимияти даврида, ЎзССР Министрлар Советининг 1960 йил 14 мартдаги 220-сон «ЎзССР Вазирлар Кенгаши ҳузуридаги моддий маданият ёдгорликларини ҳимоя қилиш қўмитасига Бухоро вилоятидаги бир қатор ёдгорликларни қайтариб бериш тўғрисида»ги қарори қабул қилинган (Ўзархив. Фонд-1206, Рўйхат(оп)-1, йиғмажилд-30, варақ-80). Ушбу қарорга биноан, ишчи-депутатлари Бухоро вилоят кенгаши Ижроия қўмитаси томонидан 1960 йил 23 3 мартдаги 6п.166-сон қарор қабул қилинди, ушбу қарорнинг …
Батафсил »Тошкентлик Муҳаммад Юнус Тоиб – биз билмаган қози
Қози – мусулмон давлатларида ҳукмдор томонидан тайинланадиган, шариат асосида суд вазифасини бажарувчи, судъя, шаърий маҳкама раиси. Ўрта Осиё хонликлари даврида қозилар хозирги суд, прокурор, нотариус вазифаларини бажарганлар, яъни фиқҳ (шариат қонунлари) асосида фуқаролик ишлари, жиноий ишларни кўриб чиққанлар, хар қандай битим, шартнома, васиятномаларни тасдиқлаганлар. Тарихимизда муҳим ўрин тутадиган қозилар кўплаб учрайди. Жумладан, Туркистон жадидларининг йўлбошчиси, ўзбек миллий театрининг асосчиси, маърифатпарвар …
Батафсил »Шоҳ Фозил тарихий-ёдгорлик мажмуаси (видео)
Шоҳ Фозил тарихий-ёдгорлик мажмуаси XI асрда қорахонийлар томонидан қурилган. Обида Сафед Булон қишлоғида жойлашган. Сафед Булон эса Ўзбекистоннинг Наманган вилояти билан чегарадош Қирғизистоннинг Олабуқа туманида. Энг кўп зиёратчилар Ўзбекистондан ташриф буюради. Манба
Батафсил »Тошкентнинг тоғли ҳудудидан Турк хоқонлиги даври қабристони топилди
Тошкент шаҳридан 100 км шимоли-шарқда, Ғарбий Тяншан тоғларининг денгиз сатҳидан 1000 метр юксакликдаги этакларида ўзбек археологлари томонидан милоддан кейинги VI—VII асрларга оид Турк хоқонлиги даври кўчманчиларининг қабристони топилди, дейилади Фанлар Академияси тарқатган хабарда. Ушбу қадимий қабристон сел, қор ва ёмғирлар юзидан емирилиши натижасида очилиб қолган бўлиб, бу ҳақда археологларга Тошкент халқаро мактаби ўқитувчиси Скот Бекер хабар берган эди. Ўзбекистон Фанлар …
Батафсил »Ибрат ила боқ, кўзунг туфроққа тўлмасдан бурун…
Ҳар бир ижодкорнинг бу дунёга келиб айтадиган бир сўзи бўлади. Бу сўз халқ ғами, улус дарди билан ҳамоҳанг бўлса, уни эл маъқуллайди. Сўз айтгувчини ўзига дўст тутади, унга меҳр қўяди, улуғлайди. Ўзбекнинг ўз шоири – Турди Фароғий эл дардини айтолган, эл суйган шоирлардан эди. Шу сабаб уни эл таниди, ардоқлади. Кўпчилик Турди Фароғийни қўйидаги мисралари билан эслайди: Top кўнгуллик беклар, …
Батафсил »Мирзо Улуғбекнинг нефрит пиёласи
Жаҳон илм фани тараққиётига юксак ҳисса қўшган Муҳаммад Тарағай Мирзо Улуғбекнинг номи ҳар биримиз учун азиз. Унинг Мовароуннаҳрдаги беқиёс бунёдкорлик ишлари ҳақида ҳар биримиз кўп бора ўқиганмиз. У ҳақда қатор бадиий асарлар, фильмлар яратилган. Ўз-ўзидан савол туғилади: бизгача буюк аждодимиз Мирзо Улуғбекка бевосита тегишли бўлган, ул зот шахсан фойдаланган бирор буюм етиб келганми? Мирзо Улуғбекнинг қўллари билан битилган қўлёзмалар мавжудми? …
Батафсил »Ханы, заставившие Китайcких императоров считаться собой (часть 2)
продолжение После подавления восстания Джахангира цинское правительство послало в Коканд требование выдать им его сына и племянников, проживающих в Коканде, за что цинские власти обещали кокандскому хану ежегодную награду в 1000 слитков серебра. Но кокандский хан отверг предложение Цинов. Как указывает китайский историк Вэй Юань, кокандский хан через своего посла сообщил цинскому двору, что он готов возвратить взятых в плен …
Батафсил »Ханы, заставившие Китайcких императоров считаться собой (часть 1)
…После Нарбута-бия на кокандский престол вступил его старший сын Алим, принявший титул хана (1798—1810). По отзыву кокандских авторов, «Алим-хан был храбрым государем». При нем Коканд подчинил себе Ташкент, Каратегин, Дарваз и Бадахшанские владения. Как сообщают кокандские историки, Алим-хан повел войско также и на Кашгарию и захватил ее. В «Тарих-и Шахрухи» содержатся следующие сведения о подчинении Алим-ханом Кашгарии: «Правители семи городов …
Батафсил »Муҳаммад Ёқуббек – Хитойдаги Еттишаҳар давлатининг Пскентлик ҳукмдори (2-мақола)
Давоми. 1-қисмни ўқиш Шарқий Туркистондан ташвишли хабар… Хон Султон Сайидхон Тошкент ўрдасига келиб ўрнашди. Унинг олдига Муҳаммад Ёқуббек ҳам келиб, саломга кирди. Амир лашкар Алимқулга бу пайтда Шарқий Туркистоннинг Қашқар шаҳридан хат-хабар келган бўлиб, уни бу масала кўп ўйлантириб қўйган. Саркарда Қашқар ва унинг атрофи, у ерда бўлаётган воқеаларга кўпдан эътибор бериб юрган эди. Чунки, Шарқий Туркистондаги манчжурлар ҳокимиятига қарши …
Батафсил »