Фарғона ўбластида қадимги замонларда пойтахт бўлиб турган Ахси ёки Ахсикат деган катта шаҳар бўлган экан. Бул кунларда мазкур шаҳарнинг ўрни ва атрофи яхши маълумдир. Чунончи, Намангон уездига тобъе худ Намангон шаҳридин ўн беш чақирим масофада Ахси бўлостида дарё лабида бир неча қишлоқдин иборатдур. Бул хусусда таворих китоблардин мазкур Ахсикат хусусида хабар олиб, таворих учун бирор рисола тасниф қилмоқ лозимдур. Яъни, …
Батафсил »Тошкент шеваси
ТОШКЕНТ ШЕВАСИ – ўзбек адабий тилига асос бўлган етакчи шевалардан бири, ўзбек тилининг қарлуқ-чигил лаҳжасига киради. Унда қипчоқ лаҳжаси элементлари ҳам учрайди: йур-жур, айрим-ажрим (семантик дифференциация мавжуд), йўналиш-жўналиш, айрилмоқ-ажралмоқ. Тошкент шеваси сингармоник эмас, масалан, тегиз ва тақиз, ўтқаз, кирғиз ва ҳ.к.; Тошкент шевасида адабий тилдаги каби 6 унли, сингармоник-қишлоқ шеваларида – 9 унли. Сингармоник бўлмаган шевалар ва адабий тилда индифферент …
Батафсил »Музеефикация археолого-архитектурного памятника Актепа Чиланзар в городе Ташкенте
Краткая историческая справка. Городище Актепа Чиланзар расположено в Шайхонтохурском районе, на пересечении новой (2016 г.) малой кольцевой дороги Ташкента с каналом Бозсу, бывшая улица Есенина. Ориентир: площадь Актепа. В 1940 г. А.И. Тереножкин обратил внимание на холм Актепа Чиланзар, и отметил его как один из перспективных объектов. В начале 1970-х гг. археологические работы проводились отрядом Ташкентской археологической экспедиции. Археологи выделяют …
Батафсил »«Туркистон альбоми»
«ТУРКИСТОН АЛЬБОМИ» – Туркистон ўлкаси, унинг ижтимоий ҳаёти, аҳолининг турмуш тарзи, маданияти ва тарихи акс эттирилган биринчи ноёб фотоальбом. Туркистон генерал-губернатори Кауфман топшириғи билан шарқшунос А.Л.Кун раҳбарлигида тайёрланган (1871–72). Альбом 447 картонли варақдан иборат бўлиб, унда 1262 та фотосурат жамланган. Фотоальбом 4 қисм: ўлка этнографияси, археологияси, тарихи ва ҳунармандчилигидан иборат. «Тошкент альбоми»нинг археология қисми (154 варақ, 363 расм) А.Л. Кун …
Батафсил »Регистон ариғи
РЕГИСТОН АРИFИ – Кайковус каналининг чап ирмоғидан (Зарқайнар кўчасига яқин жойдан) бошланган; узунлиги 2,5 км. Зарқайнар кўчаси бўйлаб Имомсоиб масжиди, аҳоли зич яшайдиган маҳаллалар орқали ўтиб, Жангоб ариғига қуйилган. Тошкентнинг Регистон бозори (ҳозирги Чорсу)дан оқиб ўтганлиги учун шу номни олган. 19-аср охири – 20-аср бошларида Регистон ариғи Себзор даҳасининг Учкўча, Асувот, Чувалачи, Ҳасанбой, Себзор, Чигитбоши, Охунгузар-1, Охунгузар-2, Охунгузар-3, Fишткўприк, Эскижўва, …
Батафсил »Муҳаммад Каримхўжа халифа мадрасаси (1884)
МУҲАММАД КАРИМХЎЖА ХАЛИФА МАДРАСАСИ (1884) – Себзор даҳасининг Кадувод маҳалласи ҳудудида қурилган. Мадраса қурувчисининг тўлиқ исми Мулла Муҳаммад Карим халифа хожи Муҳаммад Раҳимбой ўғли бўлган. Мадраса пишиқ ғиштдан қурилган бўлиб, хонақоҳ, айвон, дарвозахона, дабирхона, дарсхона ва қатор ҳужралардан иборат. Шарқ тарафида Муҳаммад Каримхўжа халифа томонидан қурилган ҳаммом, дарсхона ва пишиқ ғиштли ҳужралар жойлашган. Мадраса вақф мулклари ҳисобига фаолият юритган. «Тошкент» …
Батафсил »Салор
САЛОР – Тошкентнинг шарқий ва жануби-шарқий қисмидан ўтган канал. Ҳозирги Салор Бўзсув каналидаги Салор ГЭСнинг қуйи бъефидан бошланади. Узунлиги 60 км, кенглиги 10–15 м, чуқурлиги 1–2 м. Бош сув олиш иншооти 20 м3сек. сув ўтказишга мўлжалланган. Каналдан Дам ва Полвон каналлари сув олади, Тошкентнинг бир нечта саноат корхоналари, жумладан, Тошкент иссиқлик электр маркази сув таъминоти учун фойдаланилади. Канал Юнусобод, Мирзо …
Батафсил »Тешикқопқа қабристони
ТЕШИКҚОПҚА ҚАБРИСТОНИ (Тешикқопқа кўчаси, 173) – майдони – 8,15 гектардан зиёд. 1870 йилдан мавжуд. Қабристон номи шаҳар мудофаа деворида Дарвешхон томонидан 16-асрда ўрнатилган қопқа (1 отлиқ ўтиши мумкин бўлган дарвоза) билан боғлиқ. Шунинг учун уни Дарвишакқопқа деб ҳам аташган. Бундай қопқадан асосан хон чопарлари, махсус топшириқ билан юборилаётган шахслар ўтказилган. «Тошкент» энциклопедияси. 2009 йил
Батафсил »Конурходжа Ходжиков – яркий представитель Туркестанского джадидизма
Национально-освободительное движение в Туркестане и движение Алаш на казахской земле дополняли друг друга, более того, они были наполнены событиями, отличавшимися присущими только им особенностями. Одной из ярких личностей и деятелей того периода, принимавших участие в этом движении, является Конурходжа Ходжиков. Среди казахской интеллигенции тех, кто был воспитан в духе джадидизма, можно пересчитать по пальцам, и Ходжиков – один из главных …
Батафсил »Тошкент заргарлик мактабининг ўзига хос локал хусусиятлари
Буюк ипак йўли чорраҳасида жойлашган Тошкент қадимдан Ўрта Осиёнинг йирик савдо-сотиқ маркази бўлиши билан бирга ҳунармандчиликнинг барча турлари ривожланган йирик шаҳарлардан бири ҳам ҳисобланади. Ҳунармандчиликнинг асосий турларидан бири заргарлик ҳунари Ўзбекистоннинг Бухоро, Самарқанд, Қўқон, Андижон, Марғилон, Наманган, Хўжанд, Қарши, Шаҳрисабз каби шаҳарлар сингари Тошкент шаҳрида ўзига хос тарзда шаклланиб, локал-ҳудудий хусусияти билан ажралиб туради1. Заргарлик санъатида Тошкент Самарқанд ва Бухоро …
Батафсил »Тошкент тиббиёт академияси
ТИББИЁТ АКАДЕМИЯСИ, Тошкент тиббиёт академияси – Тошкентда дастлаб 1920 йил Туркистон (Ўрта Осиё) университетида тиббиёт факультети ташкил этилган. 1931 йил Ўрта Осиё университетининг тиббиёт факультети Ўрта Осиё тиббиёт институтига айлантирилган. 1935 йилдан Тошкент давлат тиббиёт институти (ТошМИ) деб аталган. 1990 йилда Тошкент тиббиёт институти 1- ва 2-тиббиёт институтларига бўлинди. 2005 йил 1- ва 2-Тошкент давлат тиббиёт институтлари негизида Тошкент тиббиёт …
Батафсил »500 йиллик кумуш танга
Мовароуннаҳр ҳукмдорларидан бўлган Наврўз Аҳмадхон (Бароқхон) томонидан зарб этилган кумуш танга. Маълумот тариқасида эслатиб ўтамиз, Бароқхон (ҳақиқий исми Наврўз Аҳмадхон) (туғилган йили номаълум–1556) – Шайбонийлар сулоласидан бўлган хон. Абулхайрхоннинг невараси, Тошкент хони Суюнчхўжахоннинг кичик ўғли. Отасининг вафотидан кейин Тошкент (1533–51), сўнгра Мовароуннаҳр (1551–56) хони. Бароқхон ёшлигида Восифийдан шеърият, мусиқа, ашула, вазн ва назмдан таълим олган. Айни вақтда чавандозлик ва ҳарбий …
Батафсил »Тарихчи олимлар. Э.В. Ртвеладзе
РТВЕЛАДЗЕ Эдвард Васильевич (1942 йил 14 май) – археолог-тарихчи олим. Ўзбекистон Фанлар Академияси академиги (1995), тарих фанлари доктори (1989), профессор (1992). Грузиянинг Боржоми шаҳрида туғилган. 1962 йилдан Тошкентда. ТошДУни тугатган (1967). Ўзбекистон Санъатшунослик илмий-текшириш институтида илмий ходим (1969–76), катта илмий ходим (1976–85), санъат тарихи бўлими мудири (1985 йилдан). Илмий ишлари Ўрта Осиёнинг қадимий ва ўрта асрлар тарихи, археологияси, нумизматикаси, эпиграфикаси, …
Батафсил »Жиззахдаги “тошкентликлар” ҳақида мулоҳазалар
Ёзма ва археологик манбалар таҳлилига кўра, Чоч (Шош) тарихий маданий ўлкаси қадимдан узоқ-яқин, ўлка ва мамлакатлар билан узвий равишда сиёсий, иқтисодий, маданий ҳамкорлик алоқаларини ўрнатган. Бундай ўзаро алоқа, ҳамкорлик муносабатларидан Чочнинг жануб томонидаги қўшниси Уструшона ҳам истисно бўлмаган. Давлат тизими ва бошқарув, ишлаб чиқариш ва савдо, моддий ва маънавий ҳаёт борасида Чоч билан Уструшона ўртасидаги ўзаро алоқалар ўрта асрларда (V-VIII; …
Батафсил »Тошкент даҳалари. Умид даҳаси
УМИД ДАҲАСИ – Чилонзор туманида; Бунёдкор шоҳкўчаси, Чилонзор, Чўпонота кўч.лари ва Кичик ҳалқа йўли оралиғида жойлашган. 2008 йил 1 августда даҳага шу ном берилган. 20-асрнинг 2-ярмида вужудга келган. Даҳа ҳудуди 100 гектардан ортиқ. Даҳа ҳудудида Ўзбекистон Қуролли Кучларининг спорт мажмуаси, В.Воҳидов номидаги хирургия маркази, «Катта Қозиробод» жоме масжиди ва шу номдаги қабристон, «Фаввора» кафеси, «Анварбек» ресторани мавжуд. Ҳудуд ўртасидан Анҳор …
Батафсил »