Teg arxivlari: Тошканд

Hijriy to‘qqiz yuz yettinchi yilning qahraton qishida temuriyzoda hukmdor Zahiriddin Muhammad Bobur Mirzoning ishlari taraqqiydan tanazzulga yuz tutgan edi. Kech kuzakning rutubatli, sovuq izg‘irinlari esa boshlaganda u uch oydan ortiq davom etgan qamal so‘ngida – ochlik, miskinlik, xor-zorlik nihoyasida, yer yuzining sayqali bo‘lmish shahri azim Samarqandni g‘addor dushmani Shayboniyxonga tashlab chiqdi

KITOBNING XOTIMASI JANOB XUDOYORXON VALINE’MAT VA BUXORO PODSHOHI ZAFARSIZ MUZAFFARGA BAG‘ISHLANGAN BO‘LIB, ULARNING DAVRIDA YUZ BERGAN VOQEALAR BAYON ETILADI Fatonat arboblarining guli, navo va ahli sanoat nuktadonlari, sohibfasohat va zukko eshituvchilar jamoatiga ma’lum va ravshan bo‘lsinkim, ul vaqt va zamonda Buxoro amiri ko‘p lashkar bilan kelib, o‘zi Buxoroga qaytib, davlat qarorgohiga orom bo‘lgan edi

VOSIFIY (taxallusi; asl ismi Zayniddin Mahmud ibn Abduljamil) (1485–1551 yoki 1566) – Toshkentda uzoq vaqt istiqomat qilgan mashhur adib. Hirotda munshiy oilasida tug‘ilgan. Arab tili, adabiyot, fiqh va boshqa bilimlarni puxta egallagan. Hirotda Shohrux madrasasida tahsil ko‘rgan (1511 yilgacha)

O‘RUS KOFIRLARGA QARSHI IKKINCHI YURISHGA SOHIBQIRONNING FARMON (BERISHI) VA IQON MAVZEIGA KELIB KUFFOR BILAN QILG‘ON URUSHI HAQIDA Janob sohibqiron (Sulton Said xon) davlati azmga (Xo‘qandga) qaytdilar. Shum kofirlar mahzul va marhum bo‘lib Avliyootaga keldilar. Bir necha kun osotishtalik bilan harb olt-asbobini yangitdan taxlab, vaqtni g‘animat bilib yana Chimkent irodasini qilib, Chimkent qal’asiga yaqinlashib qoldilar

Bizgacha ilmiy meros sifatida yetib kelgan qo‘lyozma asarlarni o‘rganar ekanmiz, o‘tmishda hattotlik san’atini sevgan hattotlar yashaganligini ko‘ramiz. Ularning sermashaqqat mehnati tufayligina har xil asarlarning qo‘lyozma nusxalari bunyod etilgan

…Turkistonda bo‘lgan dahshatli hodisa va noxush voqealardan keyin janobi sohibqiron (Sulton Saidxon) ning behisob lashkar ila qilg‘on harakat va junbushlari, hazrati Avliyoota fuqarosining shahidligi, o‘rus kofirlarining bedodligi va ularga (Aliquli) amirlashkarning xatmu zafar bilan bergan tanbehi haqida so‘z

AMIRLASHKARI MARHUM TOSHKANDDA CHERNAEF JONDOROL BILAN MUHORIBA QILIB SHAHID BO‘LG‘ONLARI BAYONI TURUR Amirlashkari marhum darhol lashkar jam’ bo‘lishi uchun Marg‘ilon, O‘sh, Shahrixon, Namangon va Chustga odam yuborib, ularni askari yetguncha sabru tahammul qilmay, Xo‘qandga hozir bo‘lg‘on askar va to‘pxona bilan Toshkand tarafiga otlandilar

XIX asrda Toshkentda yashab ijod etgan tarixnavis olimlardan biri Muhammad Solihdir. Muhammad Solih Raximxoja (Qoraxoja) o‘g‘li 1830 yili Toshkentning «Qoryog‘di» mahallasida dunyoga keladi. Yoshlik vaqtidayoq ilm olishga qiziqadi, Toshkent va Buxoroda ta’lim oladi

Bu kishining ismi manbalarda Mavlono Soniy Yormuhammad ibn Pirmuhammad Toshkandiy bo‘lib, o‘tkir shoir edi, ayniqsa, muammo janrida muallif anchagina mahorat qozongan. Fors tilida muammo yozishda Abdurahmon Jomiy birinchi darajada bo‘lgan bo‘lsa, undan keyin hech kim bu kishichalik mahoratga ega bo‘lmagan edi

V. AMIRLASHKARI MARHUMNING CHIMKENT USTIGA O‘RUSIYA MUHORABASIGA OTLANGONLARINING BAYONI Simg‘ar yo‘li bilan yurib, Toshkand borg‘ondan so‘ng, kaminani pul olib bormoq uchun Toshkandga tashlab, o‘zlari tamomi qo‘shin va to‘pxona bilan Chimkentga qo‘ndilar. Kamina amirlashkardan so‘ng ikki kun turib, orqalaridan Chimkentga borsam, Amirlashkar muhoriba uchun o‘rus tarafiga ketgan ekanlar

III. USHBU YERDA O‘RUSIYA LASHKARI BILAN MUSULMONIYA LASHKARINI IBTIDOI URUSH QILG‘ONLARINI(NG) BAYONI TURUR Bu orada bir muncha o‘rus lashkari Berfut pulkuflik boshchiligida Oqmasjid ustiga kelib, Yoqubbek Badavlat noibi Mullo Muhammad Rizo bahodurboshini qamabdi. Va bu xabarni eshitgan zahoti Yoqubbek Badavlat, men va Toshkand askari Oqmasjid madadi uchun shitob va ta’jil bilan jo‘nadik

II. BU FASLDA XO‘QAND XONLARI BILAN RUSIYA DAVLATI ORALARIGA TUSHKAN VOQEALARNING IBTIDOSINING BAYONI TURUR Ma’lum olg‘aykim, Rusiya sultonlari bilan Xo‘qand xonlari oralariga avvaldan hech muxolifat va dushmanlik tushmay, hamisha muhabbat va oshnolig‘ bo‘lganekan. Bizlarni(ng) asrimizdan ilgari Umarxon vaqtida Xo‘qanddan Shodmonxo‘ja mingboshi amakisi Tursunxo‘ja sudur (bilan) Fitirburxga elchi bo‘lib boribdi

…janobi javhari shamshiri shujoat, quvvati bozui shahomat, ya’ni, Abulfath Mullo Alimquli amirlashkar, shahidi marhumning ibtidoi oftobi davlatlaridan to g‘urubi umr va iqbollarigacha davlatoso mulozimi rikobi humoyun(ida) erdim