Toshkentning bosib olinishi (1865)

19-asr o‘rtalarida Rossiya chor hukumati o‘zbek xonliklarini bosib olish maqsadida Turkiston o‘lkasi tomon harbiy yurish boshladi. Bu vaqt­da Toshkent hokimligi Qo‘qon xonligi tarkibida edi. Rus qo‘shinlari Toshkent hokimligiga qarashli Oqmasjid (1853), Pishpak, To‘qmoq, Yangiqo‘rg‘on (1860–61), Avliyoota, Turkiston va Chimkent (1864) shaharlarini qattiq janglardan keyin bosib oldi. Shundan keyin dushman qo‘shinlari uchun Toshkent tomon yurishga yo‘l ochildi. Bu davrda Toshkent yirik …

batafsil »

Туркестанское направление Думской политики в Российской империи. По документам Центрального Государственного архива Республики Узбекистан. 1906-1917 гг.

Манифест 1905 г. и созыв Государственной думы имели важное позитивное значение для всех населявших ее народов, в том числе для многонационального населения Туркестана. В ходе работы Думы различных созывов, вопросы, касавшиеся Туркестана, не рассматривались как важные и первоочередные. Значительный интерес исследователей вызывают фонды Центрального государственного архива Республики Узбекистан (ЦГА РУз), сохранившие значительный массив документов по этой тематике. После распада СССР, …

batafsil »

Реформа управления Туркестанским краем в начале XX в.: разногласия между С.-Петербургом и Ташкентом (науч.статья)

В исторической литературе, как в советский период, так и в постсоветское время, административное устройство Туркестанского края освещалось фрагментарно: предпочтение отдавалось истории присоединения Туркестанского края к Российской империи в середине XIX в.1. Поэтому до настоящего времени нет исчерпывающих ответов на вопросы, чем центральная российская власть считала Туркестан и каким видело его будущее, чем он объективно являлся для Российской империи накануне революции …

batafsil »

Шамсиддинхан Бабаханов – ученый, богослов, дипломат

Шамсиддинхан родился в Ташкенте в семье известных религиозных деятелей Бабахановых. Он окончил среднюю школу № 28 и в 1955 году поступил в Ташкентский институт иностранных языков на факультет английского языка. Учился на «отлично», после окончания института его оставили в аспирантуре. В 1961 году поступает в аспирантуру Института востоковедения Академии наук ССС в Москве. Там он увлекается арабской филологией, начинает изучение …

batafsil »

Хадж советских мусульман в 1953 – 1955 гг. (научная статья)

Как показывает анализ документов Совета по делам религиозных культов при СМ СССР (СДРК), руководство страны отменяло выезд на хадж и ограничивало количество паломников в Мекку под различными предлогами: эпидемии, неспокойная политическая ситуация в странах Востока, состояние здоровья кандидатов на хадж и т.д. Смерть И.В. Сталина серьёзно изменила жизнь страны. Председатель Духовного управления мусульман Европейской России и Сибири (ДУМЕС) Ш. Хиялетдинов …

batafsil »

Moziyga safar. Buxoro (fotosuratlar)

Entrance gates into tsar's tomb. Bogoeddin. Bukhara

Juma jilvalari – O‘zbekiston AQSH arxivlarida 1905-1915 yillarda ko‘hna Buxoro aks etgan rang-barang suratlarga bir nazar tashlang. Suratlar Kongress kutubxonasida saqlanayotgan Sergey Mixaylovich Prokudin-Gorskiy albomidan olingan. Из архива по пятницам – Узбекистан в архивах США Взглянем на старые цветные фотоснимки Бухары в 1905-1915 годах. Снимки из коллекции Сергея Михайловича Горского/архив Конгресса США. Flashback Fridays – Uzbekistan in U.S. Archives Bukhara’s …

batafsil »

O‘zbekiston Musulmonlari idorasi

O‘ZBEKISTON MUSULMONLARI IDORASI – O‘zbekiston musulmonlariga rahbarlik qiluvchi diniy tashkilot. 1943 yil 20 oktyabrda Toshkentda bo‘lib o‘tgan O‘rta Osiyo va Qozog‘iston musulmonlari qurultoyida ta’sis etilgan. Hazrati Imom majmuasi tarkibiga kiradi. Dastlab Shayx Eshon Boboxon ibn Abdulmajidxon hovlisida ish boshlagan. 1956 yildan Baroqxon madrasasida faoliyat yuritgan. 1992 yildan Movarounnahr musulmonlari idorasi, deb yuritilgan. 1996 yildan hozirgi nomi bilan ataladi. U davlatdan …

batafsil »

Зияуддинхан Бабаханов (из цикла “Жизнь муфтиев Бабахановых”)

Глубокие знания – надежная опора в жизни  Судьбе было угодно, чтобы в богобоязненной семье в 1908 году родился мальчик, которого назвали Зияуддинхан (от арабского Зыяу-д-дин – «Сияние религии»). В нем-то и суждено было осуществиться заветной мечте Эшона Бабахана. Дело отца продолжил Зияуддинхан ибн Эшон Бабахан, которому выпала счастливая удача с ранних лет непосредственно участвовать в уроках чтения Корана, которые давал …

batafsil »

O‘zbekiston muftiylari

Shayx Eshon Boboxon ibn Abdulmajidxon Hijriy 1276 yili (milodiy 1856) Toshkentda diniy ulamo oilasida tavallud topgan. Otasi Abdulmajidxon eshon taniqli olim, mashhur “Mo‘yi Muborak” madrasasi mudarrisi, bobosi Yunusxon ibn Ayyubxon mudarris va shayhulislom bo‘lishgan. Eshon Boboxon dastlab uyda otasidan, so‘ngra Buxorodagi Mir Arab madrasasida mashhur ustozlardan, xususan, Domla Ikromchadan tahsil oldi. Tirishqoqligi, aql-zakovati bois tafsir, hadis, aqoid, fiqh bilimdoni bo‘lib …

batafsil »

Жизнь муфтиев Бабахановых — Эшон Бабахан

Основатели древнего рода – Хазрати Ювошбоб и Товусбегим Всевышний Аллах связал дальнейшее мирное продолжение земной, преходящей жизни с моральными качествами созданных им людей. От праведности верующих зависит будущая судьба человеческого общества. По этому поводу Священный Коран говорит, что «землю наследуют рабы Мои праведные» (21:105). К числу праведных рабов Аллаха можно отнести тех людей, сердца которых озарены светом веры. В 778 …

batafsil »

Buxoro Xalq Sovet Respublikasi

Бухоро Халқ Совет Республикаси Қизил юлдуз ордени

Ijtimoiy-siyosiy harakat sifatida paydo bo‘lgan “Yosh buxoroliklar” partiyasi 1910 yildayoq o‘zlarini alohida tashkilot sifatida e’lon qilgan edilar. Buxorodagi jadidchilik harakatidan o‘sib chiqqan Yosh buxoroliklarning faoliyati 1917 yilga kelib ancha kuchaygan edi. Shu yilgi fevral inqilobi Buxoro amirligiga ham ta’sir etmasdan qolmadi. Mart oyining boshlarida Yangi Buxoro, Termiz, Chorjo‘y va Karkida ishchi, soldat va dehqon sovetlari tuzildi. Bunday sharoitda “Yosh buxoroliklar” …

batafsil »

Xorazm Xalq Sovet Respublikasi

Хоразм Халқ Совет Республикаси герби

1914 yil avgust oyida Xorazm jadidlari Polvonniyoz Hoji Yusupov boshchiligida “Yosh xivaliklar” partiyasini tuzdilar. Bu tashkilot dasturining asosini mavjud tuzum doirasida islohotlar o‘tkazish, maktab-maorif ishini yaxshilash, xon hokimiyatini cheklash kabi masalalar tashkil etar edi. 1915-1916 yillarda Xiva xonligining istibdodiga qarshi Junaidxon boshchiligidagi turkmanlarning qo‘zg‘olonlari bo‘lib o‘tdi. Turkman, o‘zbek, qozoq aholisining mavjud tuzumga qarshi kurashini “Yosh xivaliklar” partiyasi rahbarlari faol qo‘llab-quvvatladilar. …

batafsil »

Turkiston Avtonom Sovet Respublikasi (Turkiston Respublikasi)

Туркистон Республикаси

Turkistonda hokimiyatning faqat ishchilar va yevropalik millat vakillari qo‘lida bo‘lib qolishi o‘lkadagi barcha demokratik kuchlarning hukumatga bo‘lgan ishonchsizligini kuchaytirib yubordi. Bunga qarshi Markazdagi bolsheviklar hukumati chekka o‘lkalar, shu jumladan Turkistonda ham “sovetcha asosdagi avtonomiya” o‘rnatishga qattiq kirishdi. Bu vazifani amalga oshirish uchun Moskvadan ko‘plab partiya va sovet xodimlari Turkistonga jo‘natildi. Jumladan, P.A. Kobozev O‘rta Osiyoning favqulodda komissari qilib yuborildi. 1918 …

batafsil »